Echt verbinden: Over de golf en de zee

(Door Wilma Ferwerda, psycholoog en relatietherapeut te Haarlem)

Afgelopen week werd ik gebeld door degene met wie ik mee naar Frankrijk rijd voor een vakantiezangweek. We kenden elkaar nog niet en al in de derde zin stelde deze man de vraag “Wilma, wat is dat volgens jou, echt verbinden?”
Nou, ik kan daar best een boom over opzetten of een intellectueel gesprek over voeren, maar eigenlijk wil ik dat helemaal niet. Doordat de ander de vraag zo stelt, kan ik daar wel in terecht komen, het is een makkelijke valkuil. Gelukkig was ik in dit geval alert genoeg om het gesprek uit te stellen naar de 7 uur durende autorit. Liever ervaar ik verbinding, dan dat ik er op deze manier over praat. En om verbinding te ervaren heb ik wat tijd, veiligheid en vertrouwen nodig.

Ik vertel graag iets over wanneer en hoe ik verbinding ervaar;  
Als de mensen met wie ik werk iets van hun kwetsbare essentie onder woorden brengen en voelen, dan voel ik dat meestal met hen mee. Als ik daar woorden aan probeer te geven, dan zou ik zeggen dat ik met hen zak naar een diepere laag en die laag is een laag waarin we verbonden zijn, alsof we ineens allemaal voelen dat we niet de golf maar de zee zijn. Het ontspant dus ook onmiddellijk, je hoeft niet meer je best te doen om te laten zien wat voor ‘geweldige golf’ je bent.

Laatst verwoordde een cliënt van mij dat heel mooi. Sinds er meer verbinding was met zijn vrouw, was ie niet meer bang dat ie van alles zou vergeten (dingen die hij haar beloofd had te doen), want er was een voortdurend lijntje met haar, ook als ze niet bij elkaar waren. Een lijntje van vertrouwen en verbinding. Hij voelde het ook echt. Ik zag het voor me als het ondergrondse netwerk dat bomen en paddenstoelen gebruiken om met elkaar te communiceren. Hij ervoer hetzelfde met betrekking tot zijn werk, zijn werk was daardoor lichter geworden, omdat er een dieper besef was dat hij het niet alleen hoefde te doen.

En zo is het ook, in de grond zijn we al verbonden, dat is onze oorspronkelijke staat, we hoeven ons alleen maar te laten zakken in het nu, in ons lichaam, in onze kwetsbare essentie. Dat kan ook zonder woorden.
Vaak zijn we dat verleerd en zijn we gaan denken dat het gevaarlijk is om ons te ‘laten zakken’. We zijn op grond van ervaringen in onze kindertijd gaan denken dat anderen ons pijn zullen doen, niet te vertrouwen zijn, of ons niet zullen geven wat we echt nodig hebben. Dat is vervolgens dan een reden om vooral niet te ontspannen, waardoor die negatieve ideeën over anderen steeds bevestigd worden. Een ander stel in de therapie benoemde dat het negatieve filter tussen hen weg was gevallen, waardoor ze de ander veel objectiever konden zien, en daardoor was de liefde teruggekomen.

Dus om meer verbinding te ervaren zal je eerst de verbinding met je eigen kwetsbaarheid, je angsten en verlangens moeten herstellen. Vervolgens is het belangrijk dat je daarin leert ontspannen en je kwetsbaarheid gaat delen (met of zonder woorden) met die intieme ander naast je.